خوانش و معرفی رمان «ترلان»

رمان «ترلان» اثر فریبا وفی روایتگر زندگی برخی از دختران طبقات کم‌درآمد جامعه است که در بحبوبه انقلاب با انگیزه محقق کردن آرمان‌های انسانی و عدالت همگانی به جنبش‌های سیاسی اجتماعی پیوستند ولی بعدا با فروکش کردن شور انقلابی و ازهم‌پاشیدگی و سرکوب این جریانات به رغم میل باطنی و صرفا به انگیزه دستیابی به هویت فردی و شغلی به کارهای دولتی روی آوردند. نویسنده در این اثر در قالب یک پادگان اموزشی به گردآوری دختران از سراسر ایران دست‌زده است تا بدین وسیله به شرح و بیان وضعیت تبعیض‌آمیز و خفقان‌آور مشترک دختران ایرانی محروم از حقوق اولیه در خانواده­های سنتی بپردازد.

 در این اثر برخلاف زبان صمیمی و روان کتاب پرداخت شخصیت­ها از حد توصیفات تیپک فراتر نرفته است و حتی بسیار شعاری و غیر واقعی نمود یافته است به عنوان نمونه شخصیت ایرج در این داستان یادآور شخصیت چریکی بسیاری از داستانهای اجتماعی و سیاسی بعد از انقلاب است که در کنار روحیه مبارزه­ گری شخصیتی لطیف و هنری دارد. یا کم و کیف حالات روانی و دغدغه های ذهنی ترلان در یادآوری گذشته که با اغراقی فراتر از منطق داستانی بسیار مصنوعی بروز یافته است. ارجاع بینامتنی به داستان آنا کارینا در بیان خیانت شخصیت رضا به رعنا نیز از نکات در خور تامل داستان است زیرا شخصیت رعنا و ارتباط او با رضا از هیچ نظر قابل مقایسه با سرنوشت و پایان غم انگیز آنا در رمان تولستوی نیست. در کل این اثر را از نظر  محتوایی و تاثیرگذاری در مقایسه با دیگر آثار ارزشمند فریبا وفی چون پرنده من و رویای تبت، باید جزو آثار دست دوم نویسنده به شمار آورد.

جبار نصیری